1. Birincil cıva madenciliği (Madde 3.4)
Minamata Sözleşmesi, Sözleşme yürürlüğe girip, tarafların Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden on beş yıl sonra birincil cıva madenciliği faaliyetlerini durdurması gerektiğini kabul ettirdikten sonra yeni birincil cıva madenciliğini yasaklamaktadır (Madde 3.4)
2. Cıva arz kaynakları ve ticareti (Madde 3)
Madde 3, cıva ihracatı için bilgilendirilmiş onay prosedürü oluşturmaktadır. İhracat yapan taraflar ithalatçı ülkeden izin almak zorundadır ve yalnızca Sözleşme kapsamında izin verilen bir kullanım veya çevresel açıdan geçici depolama için cıva ihraç edebilir.
Ayrıca, bu ticaret prosedürünün Taraf olmayanlarla birlikte ticaretle uğraşan Taraflar için özel koşulları vardır:
- Cıvayı Sözleşmeye Taraf olmayan ülkelere ihraç etmek isteyen Taraflar yazılı olarak onay almalı ve insan sağlığını ve çevreyi korumak için gerekli olan önlemlerin alındığını göstermelidir. İthalata yalnızca Sözleşme kapsamında bir kullanım ya da çevreye duyarlı olarak geçici depolama için izin verilir.
- Sözleşmeye Taraf olmayan bir ülkeden cıva ithal etmek isteyen Taraflar, cıvanın Sözleşme altındaki yasaklı kaynaklardan gelmediğini belirten bir sertifika alacaktır.
İthalat yapmak isteyen Taraflar ve Sözleşmeye Taraf olmayan ülkeler, Sekretaryaya rızalarının şartlarını ve koşullarını belirten genel bir bildiri sunabilir. Sekretarya, Taraflarca alınan bildirimlerin ve kararların halka açık bir kaydını tutacaktır.
3. Cıva katkılı ürünler (Madde 4)
Ek A Bölüm I, 2020 yılına kadar cıva katkılı birçok ürünün aşamalı olarak kaldırılmasını planlamaktadır. Liste, bazı istisnalar dışında piller, anahtarlar ve röleler, flüoresan lambalar, kozmetik ürünler, pestisitler, biyositler, topikal antiseptikler ve elektronik olmayan ölçüm cihazlarını içerir. Ek A Bölüm II, diş amalgam kullanımının azaltılmasına yönelik tedbirleri içermektedir.
Taraflar, Ek A’da listelenen aşamalı olarak kaldırma tarihlerinden bir veya daha fazla muafiyet için kayıt yaptırabilirler. Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten en geç beş yıl sonra Ek A, Taraflar Konferansı tarafından gözden geçirilecektir. Bu gözden geçirme, listenin güncel tutulup Taraflarca önerilen diğer ürünleri içerebilmesi ve cıva katkılı ürünlere alternatifleri için gereklidir.
Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten önce herhangi bir bilinen kullanım kapsamında olmayan cıva katkılı ürünlerin ticaretinde imalat ve dağıtım, çevresel ya da insan sağlığı yararları olmadığı sürece önerilmemektedir.
4. Cıva veya cıva bileşiklerinin kullanıldığı üretim işlemleri (Madde 5)
Cıva veya cıva bileşiklerinin Minamata Sözleşmesi kapsamında kullanıldığı ve dikkate alındığı üretim süreçleri, Sözleşme Ek B’de ele alınmaktadır. Ek B Bölüm I, 2025 yılına kadar klor-alkali üretiminin ve 2018 yılına kadar asetaldehit üretmek için katalizör olarak cıva veya cıva bileşiklerinin kullanımının aşamalı olarak kaldırılmasını sağlarken, Ek B Bölüm II, vinil klorür monomer, cıva içeren katalizörler kullanan poliüretan ve sodyum veya potasyum metilat veya etilat üretimindeki cıva kullanımının aşamalı olarak kaldırılmasını kolaylaştıracak önlemleri gerektirir.
Sözleşmenin 5. Maddesi, aşamalı olarak kaldırma tarihinden sonra Ek B Bölüm I’de listelenen işlemlerde cıva veya cıva bileşiklerinin kullanılmasını yasaklamaktadır ve Taraflardan Ek B Bölüm II’de listelenen işlemlerde cıva veya cıva bileşiklerinin kullanımını kısıtlamak için önlemler almalarını istemektedir. Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden sonra Ek B’de listelenen işlemleri kullanan hiçbir yeni tesis inşa edilmeyecektir.
Madde 5 ayrıca, Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten önce var olmayan cıva kullanan yeni süreçlerin geliştirilmesini önermemektedir.
Belirli şartlar altında Taraflar, Ek B’de listelenen aşamalı olarak kaldırma tarihlerinden bir veya daha fazla muafiyet için kayıt yaptırabilirler.
Ek B’de yapılacak bir değişiklik prosedürünün, Sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten en geç beş yıl sonra, Taraflarca önerilen ek süreçleri ve cıva kullanan üretim işlemine alternatiflerini içermesi muhtemel olarak görülmektedir.
5. Zanaatkârlık ve küçük ölçekli altın madenciliği (Madde 7)
Zanaatkârlık ve küçük ölçekli altın madenciliği ve cıva ile amalgamlamanın kullanıldığı işlemleri olan Taraflar, cıva ve cıva bileşiklerinin kullanımını azaltmak ve mümkün olduğunda ortadan kaldırmak için adımlar atacaklardır.
Bölgelerinde zanaatkârlık ve küçük ölçekli altın madenciliğinin önemsiz sayılabilecek düzeyden daha fazla olduğunu belirleyen taraflar, Sekretaryayı bilgilendirmeli ve Ek C’ye uygun olarak bir Ulusal Eylem Planı geliştirmeli ve uygulamalıdır. Ulusal Eylem Planı, cıva içermeyen alternatifler kullanarak cıva kullanımının azaltılması ve mümkün olduğu durumlarda ortadan kaldırılması için önlemler alarak yüksek kirletici uygulamaların kaldırılmasını amaçlamaktadır.
6. Emisyonlar (Madde 8) ve salımlar (Madde 9)
Minamata Sözleşmesi, cıva ve cıva bileşiklerinin Ek D’de listelenen ilgili kaynaklardan atmosfere (Madde 8) ve toprağa ve suya (Madde 9) emisyonlarını kontrol etmek için bir dizi önlem oluşturur.
Taraflar beş yıl içinde ilgili kaynaklardan emisyon ve salımların bir envanterini oluşturacaklardır. Taraflar ayrıca emisyonları ve salımları kontrol etmek ve bunun hakkında rapor vermek için önlemler alacaklardır. Emisyonları ve salımları ve beklenen hedefleri, amacı ve sonuçları kontrol altına almak için alınacak önlemleri belirleyen gönüllü ulusal planlar hazırlanabilir.
Birinci Taraflar Konferansı, Taraflara emisyon kontrol önlemlerinin uygulanmasında, hedeflerin belirlenmesinde, emisyon sınır değerlerinin belirlenmesinde ve mevcut en iyi tekniklerin ve en iyi çevresel uygulamaların (MET/EÇU) tanımlanmasında destek olacak rehberliği benimseyecektir. Sözleşmenin yürürlüğe girmesine kadar olan süre boyunca, ilgili kılavuzun taslağını hazırlamak ve bunları Birinci Taraflar Konferansına sunmak için 8. Maddede belirtilen bir teknik uzman grubu kurulmuştur.
Müteakip Taraflar Konferansları, emisyon kaynaklarını belirleme kriterleri, emisyon ve salım envanterlerinin hazırlanması ve mevcut en iyi tekniklerin ve en iyi çevresel uygulamaların tanımlanması konusunda daha fazla rehberlik edecektir.
Cıvanın çevreye duyarlı olarak geçici depolanması (Madde 10), cıva atıkları (Madde 11) ve kirlenmiş sahalar (Madde 12)
a. Atık cıva dışında cıvanın çevreye duyarlı olarak geçici depolanması (Madde 10)
Taraflardan her biri, Sözleşme kapsamında bir Tarafa izin verilen kullanım amacıyla cıva ve cıva bileşiklerinin geçici depolanmasının, çevreye duyarlı bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak için gerekli önlemleri alacaktır.
b. Cıva atıkları (Madde 11)
Cıva atıkları,
(i) Cıva veya cıva bileşiklerinden oluşan;
(ii) Cıva veya cıva bileşiklerini içeren; veya
(iii) Cıva veya cıva bileşikleriyle kirletilmiş;
Taraflar Konferansı tarafından tanımlanacak, ulusal yasa hükümleri veya Minamata Sözleşmesi gereğince bertaraf edilen veya bertaraf edilmesi planlanan veya bertaraf edilmesi gereken, ilgili eşiklerin üzerindeki miktardaki madde veya nesneler anlamına gelir.
Basel Sözleşmesinin ilgili tanımları, Basel Sözleşmesinin Taraflar için Minamata Sözleşmesi kapsamındaki atıklara uygulanır. Basel Sözleşmesine Taraf olmayanlar, bu tanımları Minamata Sözleşmesi kapsamındaki atıklara ilişkin rehberlik olarak kullanırlar.
Taraflar, Basel Sözleşmesi kapsamında geliştirilen yönergeleri dikkate alarak ve Taraflar Konferansının kabul ettiği gereklilikleri dikkate alarak cıva atıklarının çevreye duyarlı olarak yönetilmesini sağlamalıdır.
Cıva atıklarının geri kazanılması, geri dönüştürülmesi, ıslah edilmesi veya doğrudan yeniden kullanılması, yalnızca Sözleşme kapsamında izin verilen kullanım veya çevresel açıdan uygun biçimde bertaraf edilmesi için mümkündür.
c. Kirlenmiş sahalar (Madde 12)
Taraflar, kirlenmiş sahaları tespit etmek ve değerlendirmek için uygun stratejiler geliştirmeye çalışacaklardır. Riskleri azaltmaya yönelik eylemler, çevreye duyarlı bir şekilde gerçekleştirilmelidir. Taraflar Konferansı, cıva ve cıva bileşiklerinin çevreye duyarlı olarak geçici depolanması ve cıva atıklarının ve kirlenmiş sahaların yönetimi için kılavuzlar ve özel şartlar kabul edecektir.